Anderszins

Juli 2013

The Boss aan de antidepressiva! Al tien jaar lang! Wie had dat ooit kunnen vermoeden? Al hoeft dat op zich niet echt iets te betekenen, want in Amerika schrijft de huisarts dat spul rapper voor dan de apotheker het aan kan slepen. Hoe dan ook, manlief voelde zich op slag een stuk gelukkiger, aldus Patti Scialfa in het vlak voor de feestdagen verschenen Bruce, een geautoriseerde biografie, dus ja, dan moet het wel waar wezen. Die onthulling, een nogal raadselachtige bekentenis eigenlijk, verklaart volgens Springsteen-watchers tegelijk het feel good-karakter van zijn concerten nadien. Ware triomftochten zijn het, die tournees met The E Street Band, vooral in Europa, waar hij grotere massa’s trekt dan gedurende zijn Born In The U.S.A.-gloriedagen, inmiddels een slordige kwart eeuw geleden. Plus dat een flink deel van het huidige publiek nota bene jonger is dan Born To Run, zijn doorbraakplaat uit het midden van de jaren zeventig. Ergo: de nieuwe aanwas komt voor een levende legende, de oude garde voor een onverslijtbare held. Wij afvalligen herinneren ons ondertussen hoe Springsteen er ten tijde van The River prat op ging dat hij en zijn personages met de jaren meeklommen. Drie decennia later wil hij het als zestigplusser – goed  geconditioneerd, dat zeker, zij het wel degelijk logger en strammer en nota bene wat kortademig – doen voorkomen alsof de tijd sindsdien heeft stilgestaan. Ook gij, Bruce, uiteindelijk dan toch.

Een kleine week nadat ik het uiteraard fenomenale marathonconcert van The Boss in het Nijmeegse Goffertpark mooi aan mij voorbij had laten gaan, was ik present in De Helling, de dependance van de Utrechtse poptempel Tivoli, voor een optreden van Chelsea Light Moving. Die naam doet waarschijnlijk alleen een belletje rinkelen bij muziekliefhebbers met een zwak voor Sonic Youth, want vooralsnog weinig tot geen tamtam rond het vehikel van voorman Thurston Moore, ‘who plays over-amped hyper electric guitar and sings with raw-glam-destructo vocals’. Met bassiste Kim Gordon vormde hij sinds jaar en dag het koningskoppel van de indierock, totdat hij het zo nodig moest aanleggen met een aanhangster. Huwelijk naar de knoppen, band op non-actief – en zo staat de onvoorstelbaar jongensachtige vijftigplusser nu opeens weer in veelal dezelfde kleine clubs als op zijn eerste Europese tournee in de vroege jaren tachtig. Hij memoreerde het met warempel een zweem van vervulde nostalgie, maar verder niks geen verwijzing naar zijn roemruchte verleden – afgezien dan van de atonale noiserock. Natuurlijk, zo bijzonder en opwindend als Sonic Youth klinkt Chelsea Light Moving bepaald niet, al is het daarom nog niet minder menens wat er gebeurt. Of zoals het ergens op het titelloze debuut heet: We are the third eye of rock ’n’ roll.

Ja, en? Nou, wel hierom. Toen Paul McCartney ooit werd gevraagd hoe hij na The Beatles zo vrolijk opnieuw had kunnen beginnen, liet hij zich lichtelijk gepikeerd ontvallen: “Wat had ik anders moeten doen? Ophouden soms?” Niets mooiers voor een muzikant tenslotte dan muziek maken. Wat geeft het dan als je jezelf nooit meer zult evenaren? Je bent toch zo goed als je beste werk? En waarom zou je per se even groot willen blijven? Alsof een klein podium niet gewoon lekkerder speelt. Vraag het Thurston Moore gerust. Maar Bruce Springsteen liever niet. Schoon genoeg vond hij het op een gegeven moment, die mammoettournees in die gigantische sportstadions – althans voor zolang het duurde, want na de magere jaren negentig trommelde hij The E Street Band weer op teneinde de veroveringstochten van weleer nog eens dubbeldik over te doen. “I’m just a prisoner of rock ’n’ roll,” schreeuwde hij het als dertigminner tegen het eind van de allerlaatste toegift quasimaniakaal uit tijdens die fantastische tournee achter Darkness On The Edge Of Town. Tjongejonge, wat een vervoering – en geheel andere koek dan wat The Boss tegenwoordig met die überrock van hem najaagt: zelfbevestiging. Hoe zong de vroegwijze Bob Dylan het in Love Minus Zero/No Limit ook alweer? There’s no success like failure and failure’s no success at all.